بستر کشت

بستر کشت 

بستر کشت به محیطی گفته می شود که گیاه، ضمن استقرار، بتواند آب و مواد معدنی مورد نیاز آن را ذخیره و در موقع نیاز در اختیار گیاه قرار داده و زمینه رشد و نمو مناسب آن را فراهم نماید. در این بخش با ظرف های کشت، مخلوط های خاک، پرورش گیاهان زینتی، و جایگاه های کشت آشنا شده و به کارهای عملی آن می پردازیم. به طور معمول بستر کشت به دو دسته تقسیم می شوند الف) بسترهای آلی ب) بسترهای معدنی بسترهای آلی مانند: پیت ماس، کوکو پیت، خاک برگ و… بسترهای معدنی مانند: ماسه، شن، رس، پرلایت و…
١- پیت ماس: از پوسیده شدن نوعی خزه موسوم به خزه اسفاگنوم Sphagnun Sp به دست می آید. محل به عمل آمدن پیت ماس، خاک جنگل های شمال اروپا و سواحل منتهی به اقیانوس منجمد شمالی است. بهترین پیت ماس متعلق به کشور استونی است، پیت ماس بهترین ماده کاملا ارگانیک برای جوانه زنی، کشت و نگهداری گیاه (به خصوص گیاهان آپارتمانی) است.
٢- کوکوپیت: کوکوپیت نوعی بستر کشت است که با استفاده از الیاف پوست و پوشش میوه نارگیل تهیه می شود. کوکوپیت معمولا به صورت فشرده به بازار عرضه می شود و مصرف کننده نهایی با افزودن آب به این الیاف فشرده آنها را برای استفاده آماده می کند. بعد از افزودن آب، هر ۱ کیلوگرم کوکوپیت فشرده می تواند به ۱۵ ليتر کوکوپیت مرطوب تبدیل شود.
۳-کمپوست: یکی از قدیمی ترین روش های بهینه سازی زباله هاست که البته با پیشرفت علم و فناوری، روش های تولید آن نیز تغییر کرده است. کمپوست ترکیبی از ضایعات مواد خوراکی و زباله هایی است که از طریق تجزیه هوازی به خاک سیاه و سفید غنی دگرگون شده است .
۴- پرلایت: پرلایت یا پرلیت نوعی سنگ آتشفشانی با ترکیب اسیدی تا خنثی است. علت افزودن پرلایت به خاک بیشتر برای ایجاد تبادل هوایی است ولی به دلیل عدم تبادل کاتیونی نمی تواند مواد غذایی را به صورت یون نگهداری کند و حالت خنثی دارد و چهار برابر وزن خود آب جذب می کند.
۵- ورمیکولیت ورمیکولیت نوعی از مجموعه کانی هاست. سبک است، توانایی جذب آب دارد و به دلیل قابلیت تبادل کاتیونی می تواند در کشت های بدون خاک هم مورد استفاده قرار گیرد و عناصر غذایی را نگهداری کند و از نظر واکنش شیمیایی خنثی است._
۲- خزانه: محلی است که در آن به کاشت قلمه برای تولید انبوه گیاه اقدام می کنند. خزانه می تواند به معنای همان کرت نیز باشد.
٣- سکوها و بسترهای کشت: سکوها همواره در سطح بالاتر از کف گلخانه ها قرار می گیرند. این عمل ضمن جلوگیری از گسترش عوامل آلوده کننده و بیماری زای گیاهی به تهویه بهتر و گرم شدن زودتر بستر کمک می کند. این سکوها باید دارای مشخصات ذیل باشد: الف) از زهکشی مطلوبی برخوردار باشند. ب) پهنای آن طوری باشد که کارگران به آسانی به مرکز سکو دسترسی داشته باشند. ج) طوری نصب شده باشد که حداکثر نور را جذب کنند.
۴- تراریوم: ظرف های شیشه ای با شکل های زیبا و اندازه های گوناگون است که درون آنها یک لایه لیکا یا پرلیت برای ایجاد زهکش و اندکی ذغال فعال برای جذب مواد سمی ترشح شده از ریشه گیاهان و تا حجمشان مخلوط خاکی ریخته و در آن گیاه را می کاریم. نیاز نیست خاک مورد استفاده، مواد غذایی سرشار داشته باشد تا موجب رشد سریع گیاهان نگردد. گیاهانی که برای این منظور استفاده می شوند باید ویژگی های زیر را داشته باشند.
کوچک پیکر باشند. [۲] با محیط بستر سازگار باشند.زود رشد نباشند. [۴] با رطوبت بالا سازگار باشند. د به آبیاری کمتری نیاز داشته باشند.
از گیاهانی با نیازهای محیطی یکسان استفاده شود. برخی از گیاهانی که برای کاشت در تراریوم مناسبند عبارت اند از: انواعی از مجموعه کاکتوس های گوشتی یا ساکولنت ها مانند (کاکتوس ها- سدوم حاد لیتوپس ها – کوئوفیتوم ها)و تولید نشا: سینی را با خاک پر می کنیم. در هر سلول یک بذر گواهی شده قرار داده و آن را با خاک پوش، می پوشانیم و آبیاری می کنیم.ریشه دار کردن قلمه: سینی را با خاک پر می کنیم، در هر سلول یک قلمه قرار داده و آبیاری می نماییمویژگی های سینی نشا برای تولید نشا و ریشه دار کردن قلمهبرای هر بوته تولید شده فضای کافی برای رشد اولیه وجود دارد. [۲] در صورت آلوده شدن هر بوته به بیماری قارچی و باکتریایی انتشار بیماری با تأخیر صورت می گیرد و می توان با حذف یک بوته و یا یک سینی از انتشار بیماری پیشگیری کرد. ” جابه جایی گیاهچه های تولید شده به راحتی انجام گیرد. ۴ در زمان بیرون آوردن گیاهچه از بستر و کاشتن در جایگاه اصلی، ریشه ها آسیب نبینند.
گلدان گلدان ها از نظر جنس و اندازه گوناگون هستند. شامل: سفالی – پلاستیکی – کاغذی – کیسه نایلونی و چوبی هر کدام با اندازه های گوناگون اندازه گلدان ها بر اساس قطر دهانه آنها بیان می شود. گلدان های پلاستیکی در دو اندازه نشایی و سطل با شماره بندی های مختلف کاربرد بیشتری در تولیدات گیاهی دارند.
به طور معمول اجزای خاک به دو دسته تقسیم می شوند الف) اجزای آلی ب) اجزای معدنی اجزای آلی مانند: انواع پیت – کوکوپیت . خاک برگ – ورمی کمپوست – کود دامی – کمپوست – پسماند کارخانه چای – خاک چمن – ذغال – شلتوک برنج و تکه های ریز شده پوست درخت اجزاء معدنی مانند: ماسه – شن – خاک لوم – پرلایت – ورمی کولیت – لیکا – پومیس و زئولیت هر گیاه به ترکیب خاکی ویژه ای نیاز دارد. برای تهیه مخلوط خاکی یک گیاه، برخی از اجزای گفته شده را با نسبت های مناسب برداشته و در هم می آمیزیم

بستن
مقایسه