کیفیت آبیاری

کیفیت آبیاری آب یکی از مواد مایع و فراوان ترین ماده مرکب بر روی سطح کره زمین و بستر اولیه حیات به شکل شناخت امروزی آن است. بیش از ۷۱۰۱٪ وزن یک انسان از آب تشکیل شده است و نیز بیش از ۶۸٪ سطح کره زمین را آب پوشانده است (نزدیک به ۳۶۰ میلیون از ۵۱۰ میلیون کیلومتر مربع) با این همه تنها ۳ درصد از آب های کره زمین شیرین و قابل شرب است و باقی آن به علت محلول بودن انواع نمکها خصوصا نمک خوراکی برای نوشیدن مناسب نیست. از همین سه درصد نیز ۲٪ آن منجمد در دو قطب شمال و جنوب و بیش از ۹۴٪ به صورت شوراست
بیشترین چگالی کیفیت آبیاری خالص در دمای ۳٫۹۸ درجه سلسیوس (۳۹٫۱۶ درجه فارنهایت) حاصل میشود که برابر ۱ گرم بر سانتیمتر مکعب [۱] یا ۱۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است. [۲] | فرمول شیمیایی آب، ۵۲۸ است؛ مولکول آب از دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن تشکیل شده است که با پیوندهای کووالانسی به هم متصل شده اند، اتم های هیدروژن دارای مقداری بار مثبت هستند و با زاویه نزدیک به ۱۰۵ درجه در اطراف اتم اکسیژن قرار گرفته اند که این موضوع باعث قطبی شدن پیوندهای مولکول آب شده است. در فیزیک بر اساس حالت ماده آب معمولا به این نام ها خوانده می شود:

جامد؛ یخ
مایع، آب
گاز؛ بخار آب

منابع آبی بر اساس منبعی که آب در آن قرار دارد یا از آن به دست می آید آب زیرزمینی آبهای زیرزمینی به آبهایی گفته میشود که در لایه های آبدار و اشباع زیر زمین تجمع پیدا کرده است. این آبها فقط حدود ۴ درصد از مجموعه آبهایی را که فعالانه در چرخه آب شناختی دخالت دارند، تشکیل می دهد. با این وجود حدود ۵۰ درصد جمعیت دنیا از نظر آب شرب متکی به همین آب های زیرزمینی هستند.
آب معدنی آبی است که نسبت به آب معمولی از نظر میزان مواد معدنی، نوع مواد معدنی و گاز و همچنین درجه حرارت تفاوت داشته باشد. آب های معدنی، از چشمه های طبیعی یا چشمه هایی که مصنوعی ایجاد کرده اند، جریان دارند و آنها را در همان سرچشمه در ظرف مخصوصی پر می کنند و برای مصرف حمل می نمایند. آب چشمه ها بطور کلی دارای نمکهایی هستند که در موقع عبور آب از سطح زمین در آن حل شده باشد. مقدار این نمکها در آب های معدنی به مراتب زیادتر و حداقل به یک در هزار می رسد.
آب دریا به آب موجود در دریاها و اقیانوس ها گفته می شود. به طور متوسط شوری آب اقیانوس ها در حدود ۳ . ۵٪ (۳۵ گرم در لیتر) است. این بدان معنی است که هر کیلوگرم (یک لیتر بر حسب حجم) از آب دریا دارای ۳۵ گرم از املاح محلول (عمدتأ سدیم و کلرید و يون) میباشد. چگالی متوسط آب اقیانوس ها ۱۰۰۲۵ گرم در میلی لیتر است. آب دریا دارای چگالی بیشتری نسبت به آب شیرین و آب خالص است. دمای انجماد آب دریا به علت غلظت نمک محلول پایین تر است._
آب چشمه محل تلاقی سفره های زیرزمینی آب با سطح زمین است. بسته به ثبات منبع آب، یک چشمه می تواند موقتی، دائمی یا خودجوش (آرتزین) باشد. در محل ظهور چشمه، گاه حوضچه ها یا نهرهایی پدید می آیند. از انواع چشمه ها می توان از چشمه آب گرم و چشمه آب معدنی نام برد. در برخی زمین های ماسه ای و مسطح مانند زمین های کشور هلند آب های زیرزمینی از نقاطی نزدیک به هم به روی زمین می جوشد که به این پدیده، چشمه های نشتی گفته می شود

آب قنات

قنات یا کاریز یا کهریز راه آب یا کانالی است که در زیر زمین کنده شده، تا آب در آن برای رسیدن به سطح زمین جریان یابد. این جوی یا کانال در عمق زمین برای ارتباط دادن رشته چاه هایی است که از مادر چاه سرچشمه می گیرد. مادر چاه ها معمولا یک چشمهن زیرزمینی هستند. قنات ها به منظور هدایت آب و مدیریت آن برای کشاورزی و سایر مصارف به کار گرفته می شوند. این کانال قنات ممکن است تا رسیدن به سطح زمین چندین کیلومتر طول داشته باشد و به محل خروجی آب دهانه کاریز یا سر قنات یا دهن فره می گویند.
آب چاه چاه آب گودالی است که انسان برای رسیدن به آب در زمین حفر می کند. چاه های آبی آب خود را از سفره های زیرزمینی تهیه می کنند.

آب شور

آب شور آبی است که دارای مقادیر بالای نمک باشد. ترکیب آنیونها و کاتیونها در بروز تغییرخواص آب بسیار حائز اهمیت است مثلا مزه شوری آب ناشی از غلظت یون کلر (آنیون) می باشد که شدت شوری بستگی به ترکیبات شیمایی آب دارد. به طوریکه اگر کاتیون سدیم باشد در آبهای با غلظت ۲۵۰ میلی گرم مزه شوری آب محسوس است. اما اگر کاتیون کلسیم یا منیزیم باشد تا غلظت ۱۰۰۰ میلی گرم در لیتر یون کلر ممکن است مزه شوری در آب آشکار نگردد. امروزه ۳۰۵ درصد از آب كل دنیا را مواد معدنی تشکیل میدهد که عمده آن نمک یا همان کلسیم کلراید (cac12) است.
در حال حاضر مقیاس استاندارد و قابل قبول در تفکیک توده های آبی به شرح ذیل می باشد:
بازه شوری (prt) نوع توده آب:
کمتر از ۰٫۵ آب شیرین Fresh water
۰۵ – ۳۰ آب لب شور Brackish water
۳۰ – ۵۰ آب شور Salt water
بیشتر از ۵۰ آب شورگن Brine شوری آب دریاها و اقیانوس ها آنها را در برابر فساد مقاوم می سازد علت شوری آب: شوری آب حاصل پیوند آنیون هایی مثل کلر با کاتیون هایی از جمله سدیم، کلسیم و … است که تشکیل نمک میدهند و تنها در صورت تشکیل نمک مربوطه مزه شوری آب احساس می شود. شدت شوری بستگی به این دارد که کدام کاتیون با یون کلر واکنش بدهد که در این مورد نمک طعام یا همان NaCl در مقایسه با کلرید کلسیم و منیزیم شورتر است؛ بنابراین آبی شور است که حتما نمک تشکیل شود و اگر کلر به تنهایی وجود داشته باشد آب شور نیست و تنها TDS آن بالاست. مقدار عمده نمک در آبها به دلیل انحلال مواد پوسته زمین بعلت فرسایش در آب است اما دیگر علت شوری آب دریاها به جهت فعالیت های آتش فشانی است. مقدار شوری آب در نواحی مختلف زمین متفاوت است و این میزان بستگی به جنس خاک آن ناحیه دارد آب شیرین آب شیرین آبی ست که درصد املاح نمکی غیر حل شدنی آن بسیار کم و زلال باشد. آب شیرین از مهم ترین منابع تجدید شدنی می باشد که این منبع، برای زنده ماندن بسیاری از موجودات زنده و همچنین برای انسان، از لحاظ تأمین نیاز به آب و همچنین کشاورزی، بسیار پراهمیت و حیاتی است. باید توجه داشت که در این گفتار آب شیرین و آب آشامیدنی دارای مفهوم های جداگانه ای از یکدیگر کار رفته اند؛ هرچند که آب آشامیدنی آبی شیرین است. آب شیرین به طور طبیعی در سطح زمین و عمدتا در یخچال های کوهستانی و قطبی شمالگان و جنوبگان به صورت لایه های یخ ذخیره شده اند. دریاچه های آب شیرین، رودخانه ها و نهرها، و جریان آبهای زیرزمینی از دیگر منابع آب شیرین شمرده می شوند. منابع آب شیرین تنها 3٪ از کل منابع آب بر روی کره زمین را تشکیل میدهد که تقریبا ۱۰۸٪ آن است. با این وجود، در سراسر جهان، بسیاری آب شیرین را به راحتی هدر می دهند. بر اساس اعلام سازمان ملل متحد، حدود ۱٫۲ میلیارد نفر از مردم جهان (۱۸ درصد جمعیت جهانی)، از کمبود یا فقدان دسترسی به آب شیرین، رنج می برند. امروز، بسیاری از مناطق جهان با توجه به سرعت رشد جمعیت و افزایش روزافزون در مقدار آبی که یک نفر استفاده می کند، با دشواری هایی روبرو هستند. شوربختانه انتظار میرود که رشد این دشواری ادامه خواهد داشت. پی آمدهای کمبود آب تأثیر در بهداشت عمومی و چرخه های تولید کشاورزی در آینده خواهد بود. تعریف عددی آب شیرین، به آبی گفته میشود که کمتر از ۰٫۰۵ در هر ۱۰۰ واحد، املاح نمکی غیر حل شدنی داشته باشد. منابع محدود آب شیرین، رودخانه ها، آبگیرها و بعضی از منابع آب زیر زمینی می باشند. منبع نامحدود و پایدار آب شیرین، بخار آبهای موجود در جو است که به صورت باران و برف و تگرگ، که همه تجدید پذیرند ظاهر می شود.